1. Bối cảnh ô nhiễm nước thải trong khu công nghiệp Việt Nam
Trong hai thập kỷ qua, khu công nghiệp (KCN) đã trở thành động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển này là vấn đề ô nhiễm môi trường, đặc biệt là nước thải.
Theo số liệu Bộ Tài nguyên & Môi trường, hiện nay Việt Nam có hơn 400 KCN đang hoạt động, phát sinh mỗi ngày hàng triệu m³ nước thải, trong đó:
- Khoảng 70% KCN có hệ thống xử lý nước thải tập trung.
- 30% còn lại hoặc chưa có, hoặc hệ thống hoạt động kém hiệu quả.
- Nhiều KCN vẫn để xảy ra tình trạng xả thải vượt chuẩn, gây ô nhiễm sông, hồ, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Điểm khó nhất của nước thải KCN là tính đa ngành – đa thành phần. Trong cùng một KCN có thể tập trung hàng chục nhà máy: dệt nhuộm, xi mạ, giấy, hóa chất, thực phẩm… khiến nước thải có đặc tính phức tạp, COD/BOD cao, chứa nhiều kim loại nặng, hóa chất độc hại. Điều này đòi hỏi công nghệ xử lý phải đa tầng, linh hoạt và bền vững.
2. Xu hướng siết chặt chính sách quản lý môi trường đến 2025
Trong giai đoạn 2023 – 2025, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều quy định mới nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn việc xả thải từ các KCN:
- QCVN 40:2025/BTNMT (có hiệu lực từ 01/09/2025) thay thế QCVN 40:2011, siết chặt các giới hạn BOD5, COD, TSS, T-N, T-P, dầu mỡ.
- Yêu cầu các dự án mới trong KCN phải tuân thủ quy chuẩn ngay khi vận hành; các dự án cũ phải chuyển đổi trước 31/12/2031.
- Cơ chế trả phí theo mức độ xả thải, doanh nghiệp xả thải càng nhiều, mức phí càng cao.
- Tăng cường thanh tra, xử phạt nghiêm các KCN vi phạm; nhiều trường hợp có thể bị đình chỉ hoạt động.
👉 Điều này buộc các ban quản lý KCN và doanh nghiệp phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung hiện đại để đảm bảo tuân thủ.
3. Công nghệ xử lý nước thải tập trung trong KCN hiện nay
3.1. Công nghệ AAO (Anaerobic – Anoxic – Oxic)
Đây là công nghệ phổ biến trong nhiều KCN nhờ khả năng xử lý chất hữu cơ và dinh dưỡng (N, P). Quy trình gồm:
- Kỵ khí (Anaerobic): xử lý hợp chất hữu cơ khó phân hủy.
- Thiếu khí (Anoxic): khử nitrat, xử lý Nito.
- Hiếu khí (Oxic): phân hủy COD, BOD, ổn định bùn.
Ưu điểm: chi phí vận hành vừa phải, dễ áp dụng cho KCN có nước thải hữu cơ cao.
Nhược điểm: khó xử lý triệt để kim loại nặng và chất độc hại đặc thù.
3.2. Công nghệ MBR (Membrane Bioreactor) – màng lọc sinh học
MBR là công nghệ tiên tiến kết hợp sinh học hiếu khí và màng siêu lọc.
- Hiệu quả loại bỏ COD, BOD, TSS vượt trội.
- Nước sau xử lý có thể tái sử dụng cho sản xuất hoặc tưới cây.
- Giảm diện tích xây dựng 30–50% so với bể truyền thống.
Tuy nhiên, chi phí đầu tư và vận hành cao, đòi hỏi KCN lớn hoặc có khả năng đầu tư dài hạn.
3.3. Công nghệ Fenton/ozone/oxy hóa nâng cao
Áp dụng cho KCN có nhiều ngành phát sinh hóa chất độc hại, màu khó xử lý (như dệt nhuộm, xi mạ, da giày).
- Fenton: sử dụng Fe²⁺ và H₂O₂ để phân hủy chất hữu cơ khó xử lý.
- Ozone: khử màu, khử mùi mạnh mẽ.
- AOP (Advanced Oxidation Process): phân hủy các hợp chất bền vững.
Nhược điểm: chi phí hóa chất cao, chỉ nên dùng như công đoạn xử lý bổ sung.
3.4. Công nghệ ZLD (Zero Liquid Discharge) – Không xả thải
Đây là công nghệ tiên tiến nhất hiện nay, giúp tái sử dụng 95–100% nước thải.
- Ứng dụng nhiều trong KCN điện tử, xi mạ, dệt nhuộm cao cấp.
- Quy trình gồm: xử lý hóa lý – sinh học – RO – bay hơi kết tinh.
- Gần như không còn xả thải ra môi trường.
Tuy nhiên, chi phí đầu tư cực lớn, chỉ phù hợp với KCN xuất khẩu hoặc có yêu cầu quốc tế nghiêm ngặt.
4. Xu hướng thị trường xử lý nước thải KCN đến 2030
Trong giai đoạn 2025 – 2030, có 3 xu hướng chính:
- Tích hợp công nghệ sinh học + màng lọc (AAO – MBR): vừa tiết kiệm diện tích, vừa đạt hiệu quả cao.
- Ứng dụng IoT và AI trong giám sát: đo online COD, pH, TSS, tự động cảnh báo khi vượt chuẩn.
- Hướng đến tái sử dụng nước thải: nhiều KCN sẽ tái sử dụng 30–50% nước thải sau xử lý để giảm chi phí.
Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới, thị trường xử lý nước thải công nghiệp tại Việt Nam có thể đạt 3 tỷ USD vào năm 2030, trong đó hệ thống xử lý tập trung tại KCN chiếm hơn 50%.
5. Giải pháp từ ETEK GREEN
Công ty Cổ phần Giải pháp ETEK GREEN cung cấp giải pháp tổng thể cho xử lý nước thải KCN:
- Thiết kế, lắp đặt hệ thống AAO, MBR, Fenton, ZLD theo yêu cầu.
- Giải pháp tái sử dụng nước thải tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp.
- Hệ thống quan trắc tự động kết nối trực tuyến với Sở TNMT.
- Đảm bảo tuân thủ QCVN 40:2025/BTNMT và tiêu chuẩn quốc tế.
📞 Hotline: Mr. Quang 0925 894 678 | Mr. Chương 0979 289 222
